We leven in een tijdperk waarin digitale technologieën een grote rol spelen in ons dagelijks leven. Van tablets en smartphones tot interactieve whiteboards in de klas, kinderen worden steeds vaker omringd door schermen en digitale apparaten. Hoewel deze technologieën ongetwijfeld veel voordelen bieden, is het belangrijk om niet te vergeten dat fysieke aanraking en beweging een cruciaal element blijft in de ontwikkeling. In deze blog onderzoeken we waarom aanraken, tactiele activiteiten, zelfs in deze digitale wereld, zo essentieel is voor de groei en het welzijn van kinderen.

Tast, tactiel is een van de zintuigen van de mens. Als baby is tast, tactiel een van de manieren hoe we communiceren met onze ouders en verzorgers. Het blijft een van de belangrijkste manieren waarop we contact maken met de wereld om ons heen. Het heeft een directe invloed op verschillende aspecten van de ontwikkeling van kinderen:

1. Emotioneel welzijn
• Aanraking is sterk verbonden met emotionele gezondheid. Fysieke aanraking, zoals een knuffel of een troostende hand op de schouder, kan stress verminderen, een gevoel van veiligheid bieden en de productie van oxytocine, ook wel het "knuffelhormoon" genoemd, stimuleren. Dit hormoon speelt een belangrijke rol in het bevorderen van gevoelens van vertrouwen en verbondenheid ervaren met de wereld om ons heen.
2. Sociale interactie
• Door aanraking leren kinderen belangrijke sociale vaardigheden. Een handdruk, een high-five of een schouderklopje zijn allemaal vormen van non-verbale communicatie die helpen bij het opbouwen van sociale relaties en het versterken van empathie. Ook stoeien, duwen en trekken zijn manieren om het lichaam te leren kennen en te ervaren. Dit zijn dan vaak geen tactiele prikkels maar meer op spier en gewrichtsgevoel. 
3. Cognitieve ontwikkeling
• Tactiel spel, Sensorisch spel, stimuleert de hersenen op een manier die essentieel is voor de cognitieve ontwikkeling. Wanneer kinderen de wereld verkennen door aanraking, ontwikkelen ze hun ruimtelijk inzicht, leren ze over texturen en vormen, en verbeteren het probleemoplossend vermogen.
4. Motorische ontwikkeling
• Activiteiten waarbij aanraking centraal staat, zoals spelen met klei, bouwen met blokken of het manipuleren van objecten, helpen bij de ontwikkeling van de fijne motoriek en de coördinatie. Deze vaardigheden zijn essentieel voor dagelijkse activiteiten zoals schrijven, knippen en aankleden.

Digitale technologieën bieden voordelen in het onderwijs en kunnen kinderen helpen om op nieuwe en innovatieve manieren te leren. Echter, het toenemende gebruik van schermen kan soms leiden tot een verminderde beweging. Dit kan op de lange termijn nadelige gevolgen hebben voor de ontwikkeling van kinderen.

Het is duidelijk dat zowel digitale technologie als fysieke aanraking een rol spelen in de moderne opvoeding en het onderwijs. De uitdaging ligt in het vinden van een balans tussen deze twee.

Wij hebben een aantal tips op papier gezet om tactiel spel te blijven stimuleren:

1. Stimuleer fysiek spel
• Moedig kinderen aan om dagelijks tijd door te brengen met fysiek spel, zoals buiten spelen, bouwen met lego, knex, mecano, duplo, of knutselen. Deze activiteiten bieden zintuiglijke ervaringen en helpen bij de ontwikkeling van motorische vaardigheden. En een kwartier buiten spelen is écht veel te weinig. Liever zien we 4x per dag rode wangen van het fysiek spelen. 
2. Creëer zintuiglijke lessen
• In de klas kunnen leerkrachten lessen ontwerpen die tactiel en zintuiglijke ervaringen centraal stellen. Dit kan variëren van het gebruik van tactiele materialen tot activiteiten zoals koken of tuinieren, dierverzorging, waar kinderen met hun handen werken.
3. Beperk schermtijd
• Hoewel schermtijd niet volledig kan en hoeft te worden geëlimineerd, is het belangrijk om deze te beperken en ervoor te zorgen dat er voldoende tijd overblijft voor activiteiten die fysieke interactie bevorderen.

In een wereld die steeds digitaler wordt, blijft tactiel spel belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Door bewust tijd en ruimte te maken voor fysieke interactie, kunnen we ervoor zorgen dat kinderen zich volledig kunnen ontwikkelen op zowel cognitief, emotioneel als sociaal vlak. Het is aan ons, als opvoeders en leerkrachten, om een evenwicht te creëren tussen de digitale wereld en de tastbare ervaringen die zo belangrijk zijn voor de ontwikkeling.